pod suma

Przedostatni dzień tego roku, myślę o tym, że to był bardzo dziwny rok, jakiś senny, malignowy. Teoretycznie go pamiętam, ale nie mam dostępu do głębokiego czucia przeżyć, czy może raczej nie mam pełnego dostępu. Większość barw jest blada, spłowiała, pastelowa, nie pastelowością rodem z krainy kucyków, tylko zamgloną, niedożytą. Nie mogę powiedzieć, że to był rok niedobry, choć wydarzyło się w nim wiele trudnych i niemiłych rzeczy, raczej czuję, że byłam od niego jakoś odsunięta z poczuciem, że coś powinnam zmienić ważnego, bo inaczej zostanie już tak na zawsze - budyń. Wiele rzeczy w tym roku odrzuciłam, odsunęłam od siebie, przykleiłam im etykietę nie otwierać aż do końca życia i schowałam do walizki. Żeby było spokojniej, łatwiej, wygodniej. I okazało się, że pozbycie się tych rzeczy przyłożyło się do tej mglistości, do tego budyniu swoistej strefy komfortu, a przecież prawdziwe rzeczy zaczynają się za strefą komfortu. Pojutrze nory rok, mam nadzieję i plany nie spędzić go w budyniu.

 

Nowolatko 2017

Przeczytałam sporo książek w tym roku, część z nich wymieniłam na blobie z nazwiska i imienia, części mi się nie chciało, a ponieważ od października z przyczyn wielkiej i irytującej zajętości przez wielkie i irytujące zadania przeczytałam tylko kilka wymienię te, które polecam

Smutek tropików, Claude Levi-Strauss, przeł Aniela Steinsberg
wielki zachwyt, ważne mysli, ważne i nadal aktualne spojrzenie na ludność tej planety, poezja opisu, wielki autokrytycyzm i w ogóle ach och

Mikrotyki, Paweł Sołtys
świetne lapidarnie skonstruowane obserwacje rzeczywistości z dużym ciepłem i sentymentem pod spodem

Gdy śmiertelnicy śpią, Kurt Vonnegut, przeł Zofia Uhrynowska-Hanasz
wczesne opowiadania Vonneguta, nieskomplikowane w wymowie, z zadziorem typowo vonnegutowskim, chociaż bardziej jasne, idealistyczne

Wielka ucieczka z ogródków działkowych, Jacek Świdziński
rewelacyjny komiks, w którym dzieje się mało słów i całe morze treści. Rewelacyjny ogląd polactwa zrobiony oszczędną, a ogromnie wymowna treścią, no zachwycona jestem nim!

a z poezji to Gajcy i Osiecka, z  tym, że ostatnio jakoś Osiecka do mnie nie przemówiła, nie ten nastrój, nie ten czas, bo Osiecka chyba jest dla mnie wiosenna i jesienna.

8

Życzę nam wszystkim dobrego, niebudyniowego, ale pomimo tego beztroskiego roku 2018 i żeby nam się dzieci rakiet nie czepiały!

przesilenie plastiku

Srylion tematów na post, co jeden to w głowie lepszy i dowcipniejszy. To w głowie, a w realu posucha i kiedy te och ach jakże dowcipne myśli zostałyby zapisane, to już uch, a stąd do ych i to nawet mojego, nie tyle, że ich. Jak co do czego przychodzi, to całe za przeproszeniem fekalium wychodzi, więc napiszę tak z głupia frant.

Przemieszczałam się dzisiaj po krawędzi jednego z krótszych dni w roku i błogosławiłam maleńki odcinek mojej miejscowości, na którym mogłam pokonać wieś uśpioną, wieś wieczorną, wieś zimową, nie że śnieg, bo roztopy dziś u nas okrutne, ale że bez mrygających światełków obarczających, oznaczających i biorących w jasyr przydomowe krzaczki iglaczki choinki, które jako żem biolog, z nazwy wymienię - jałowce, żywotniki, świerki pospolite i srebrzyste oraz wszelkie odmiany ozdobne wymienionych var aurea na ten przykład. Światło jest dobre, więc więcej światła chciałabym, jednak bardziej we wnętrzu niż na roślinach boguduchawinnych, bo na zewnętrzu to światło którego wszyscy nocą tak bardzo pragną,  zamula nam obraz niebiesiech i już powoli i ze wsi nie widać gwiazd. A Orion prosz państwa, Orion nam zimą patronuje, jeden z moich ukochanych gwiazdozbiorów

Opowiastka o listopadzie

opowiastka znaleziona wieczorem na korytarzu

to

to nie jest tak, że jestem spokojna
o nie jest tak, że że nie panikuję
to nie jest tak, że muszę mieć rację
to nie jest tak, że  jestem dziwolągiem
to nie jest tak, że chcę się pokłócić
to nie jest tak, że jestem upierdliwa
to nie jest tak, że chcę wygrać za wszelką cenę

jestem kaszalotem, który wypłynął na piasek i chcę się dogadać


i wiesz




czasem naprawdę
płaczę

drżące oszczekiwania na pukanie listonosza

i to perwersyjne uczucie, którego składowymi są nałożone na siebie znowuwydałamtylekasy, jestemprzekonanażeniemogęsobienatopozwolić i  bezwstydna rozkosz na widok  nowej paczki z książkami.  

autoterapia  - trzeba skończyć to, co się zaczęło (cykle komiksowe), niedługo święta (książeczki dla dzieci) i tej książki nie mam w zbiorze legend, a może już nigdy nie pojawić się w książkarniach.

*

 za oknem koniec październiczy i buro lgnie się w błociech, w chałupie czai się robota poukrywana w narożnikach, a do tępego bólu głowy już się przyzwyczaiłam. ból po prostu jest, działa w tle, realizując swój i sobie tylko znany wyższy plan. a ja sprawdzam klasówki czytając jednym okiem Kocią kołyskę Vonneguta, którą ciuchnęłam Zinkowi (bo miał dwie, a ja barzo lubię i nie miałam ani jednej) i Hejtsbuk Piotrka Mosonia, który to tomtom barzo polecam, bo błyskotliwa, trafna obserwacja naszego padołu, acz piekło smutna.

*

w ramach walki z nieprawością tego świata, wykonałam chrzanówkę na białym winie, której to przepis unaoczniam

weźmij świeży  korzeń chrzanu i zetrzyj na tarce (wzięłam 20dag) 

zalej korzeń ów białym wytrawnym winem (1 butelka) i w ciemności przez tydzień maceruj

po tygodniu zlej i pij codziennie rano i wieczorem po łyżce stołowej ku pokrzepieniu ciała i ducha oraz przeciw anemii i awitaminozie.

*Z tym krzepieniem ducha to jest tak, że rzecz jest tak ohydna, iże ciało krzepnie szybciej niż parafina w zimnej wodzie, a duch zdecydowanie woli wyzdrowieć natychmiast, niż zażywać tynktury na dłuższą metę.

*

zrobiłam też nalew z aloesu w celach bakteriobójczych

Zetnij domowy aloes słusznej wielkości najmniej trzyletni , wyduś z niego miąższ (ja po protu zmłotkowałam go w moździerzu) 

i miąższ ów zalej 0,5l spirytusu. 

Dodaj 0,5 litra miodu (rozpuściłam 0,2l miodu w niewielkiej ilości letniej wody) 

i postaw na tydzień w miejscu ciemnym i chłodnym.

Po tygodniu zlej i zażywaj podobnie jak chrzanówkę.

*Smak równie porywający, co piołunówka i ma kopa.

tu widzimy końcówkę chrzanówki, mama twierdzi, że barzo jej służy

 a tu widzimy bałagan. ale już go nie ma!

post zaległy ukryty, sprzed dwóch miesięcy

Zakopałam się w pracy i książkach. O pracy jęczeć nie będę, bo w rzadkich i wolnych chwilach staram się zresetować myśli o niej,  z książkami tak łatwo nie poszło.

Były książki przyjemne i zawadiackie, jak Terryego Pratchetta i Jacqueline Simpson Folklor Świata Dysku (tłum. a jakże by inaczej - Piotr Cholewa), w  której to wspomagają się mój ukochany i nieodżałowany pisarz i pani badacz (nie przemogę się i nie napiszę badaczka, bo mi się kojarzy z taką gumą do udrażniania zlewu, co się nią zasysa i wyciąga zlewowy bue na widok codzienny)  folkloru, którzy to  porównują demonologię i obrzędy w wielce zabawny i nieprzydługi sposób opierając się na Świecie Dysku, jako pozycji wyjściowej.

Były  książki ok, jak również Pratchetta  Przewodnik Pani Bradshaw. Ilustrowany informator o drogach żelaznych (tłum P.Cholewa), która to pozycja przyjemna do poczytania jest, ale nie, że porwała. Ja w ogóle długo dość wzbraniałam się przed tymi dodatkami, no , ale jeśli pan Pratchett zakończył już działalność na tym najponurniejszym ze światów, to głód zmusił mnie do poszukiwania jedzenia i w dodatkach. (mam jeszcze jedną, ale jeszcze nie przeczytywuję jej z premedytacją)

Były też książki piękne, jak  Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego, która to książka  napisana jest przepięknym, bogatym językiem, z historią  wciągającą łagodnie i prowadzącą jakoś tak prostą drogą przez ludzkie życie, przez ludzką głowę, z której główny bohater spogląda na świat i zabiera go do siebie lub sam z niej do świata wychodzi. Wzruszająca bardzo, ale takim poćciwym wzruszeniem, żadne pręgi, żadne darcie skóry, to wzruszenie jest takie jak sobie baby na wsi czasami rąbkiem chustki ocierały łezkę z kącika oczu. I niezwykle dobrze robi się, kiedy autor umie po polsku, zna wiele łatwych i trudnych słów, a tak je umie udatnie złożyć, że się z tego cała łąka wije,a  i gówno upleść potrafi  w koronę.

A propos tego wzruszenia to tak:

"Bo matka nie musiała się o nic pytać, rozpłakała się i wiedziała wszystko. Ale tak już jest na świecie, że kobiecie płacz przychodzi z pomocą, kiedy rozum przestaje pojmować. A płacz wie wszystko, słowa nie wiedzą, myśli nie wiedzą, nie wiedzą sny i Bóg czasem nie wie, a płacz ludzki wie. Bo płacz jest płaczem, i tym, nad czym płacze"

(W.Myśliwski, Kamień na kamieniu)

A była tez książka okrutnie źle napisana - najźlej napisane legendy jakiem czytała. Nie zmogłam stu procent tegoż. Okładka prawie ładna mnie skusiła i że w zbiorze nie mam jeszcze i chyba tylko ta jedna rzecz ociera mi łzy (patrz wyżej), że w zbiorze nie miałam, a teraz mam. Poza tym jednak książka naprawdę straszy i to straszy tak niedobrze i niemądrze. Rzecz nazywa się Złota Legenda znad polskich jezior i lasów i została napisana przez Jana Skorupskiego, a zilustrowana przez Karolinę Gawryś. Obrazki straszliwie pokolorowane, przeładowane, naćkane plamą, kreską i bukwieczym jeszcze, warczały na mnie już w księgarni, ale że jestem w granicach rozsądku odważna, a  w tym przypadku heroiczna wręcz w granicach nierozsądku, pomyślałam, że nie szata zdobi literaturę  (chociaż kupiłam sporo książek "na szatę"). W tym przypadku szata była profetyczką literatuury. 

Ja się nie czepiam, że za legendy tych naszych ziem są tu głównie podstawione opowiastki o świętych, kapłanach i cudownych miejscach, bo mam też i takie książki udatnie przedstawiające te historyje. Ja się czepiam, że autor niestety pojęcia o spisaniu opowieści nie ma bladego i ćka bogobojność infantylną, jedynoprawdę i słusznoprawdę dzie tylko popadnie, narrację prowadzi jak ociemniały korzystając z okrzykiem juppi z kursywy, dialogu, przeskoków czasowych, przewodniczek wycieczek, które kładą dłoń na ramieniu mnicha tuż po pierwszym wygłoszonym przez niego zdaniu opowieści i z usmiechem mówią - pozwoli ojciec, że będę kontynuować.. Matko jedyno, przedarłam się przez pierwszą całą opowieść (o św. Wojciechu") połowę drugiej i wyrywki kolejnych. Więcej nie zniosłam. Amen.

demoludy

krótka w miarę treściwa recenzja z demoludów

Janurz: I byliśmy w muzwumach

Aż nas głowy rozbolaly

Wusz: ło

a w których muzwumach?

narodnym?

Janurz: Wojska Polskiego (zbroje!) I Narodowym (sztuka średniowieczna! Biedermeier! Resztka sił malarstwo polskie)

Wusz: strasznym jest mieć ojca muzwalnika!

Wusz: a ja byłam na cudownych spektaklach

bo u nasz Demoludy są

teatralny fest taki

Janurz: Loo

Wu: Piana dni - poszłam ciekawa, jak bardzo uda się skopać Borisa Viana, którego uznałam za nieprzekładalnego na język teatru. o panie, świetnie zrobili!

z Czech.

Litewski Piaskun, jeeeeżi cudowny!

Janurz: O supeł!

Wusz: bardzo dobra Noc Helvera już naszego olsztyńskiego i dość interesujące czytania performatywne sztuk węgierskich

a w piatek, czyli wczorej czyli, doskonały skrzypek Jakub Haufa. serenady skrzypiał, ale jak! w filharmonii.

dzida

U mnie to jest tak, że rzeczywistość, którą ze wszystkich sił  staram oswoić, przejść do porządku dziennego nad wszystkimi tymi nierównościami gruntu, kolcami, torem przeszkód rodem z Kaer Morhen, a czasem tez pod, obok i na przestrzał, ta rzeczywistość truchtająca sobie tuż obok mnie, trącająca  zimnym nosem, dysząca mi w kark gorącym oddechem, ona czasami rozbiega się, dogania i bęca w  plecy, próbuje chwytać zębami za łydki. 

Właśnie teraz usiłuję ją oswoić pisząc sobie na blogu, chociaż powinnam przygotować się do pracy. Rzadko pozwalam sobie na ataki paniki, bo za dużo rzeczy i osób przyczepionych jest wraz ze mną do tej niestabilnej huśtawki, więc kiedy stracę równowagę, możliwe, że polecimy wszyscy, ale czasem ataki paniki są, takie,  że oddychanie sprawia trudność, przychodzi nieposkromiona chęć wydobycia się ze skóry i gnania w ucieczce na oślep, a się stoi w miejscu i robi dokładnie nic. No to właśnie mam atak paniki.

Z rozmów z przyjaciółmi - O potęgi kluczu

wusz: A co ty teraz studiujesz?

tow. Radwański: Kolejny kierunek z serii nieprzydattnych...

wusz: Filozofia, to kierunek po którym możesz niepracować wszędzie

Alieksandr Siergiejewicz przechadza się

 cudowne wrześniowe popołudnie z odrealnionym i odrealniającym światłem, jakiego nigdzie poza tą szerokością geograficzną z jej klimatem umiarkowanym przejściowym, nie spotkałam. światłem, które wywraca poczucie rozsądku na nice, wprawia w nastój pogodnego szczęścia i niechcenia niczego

no i w tym popołudniu recytował mi się w głowie Aleksandr Siergiejewicz aż do upadłego i sama nie wiem skąd ta zimowa droga nagle tu w środku spokoju! chcecie, czy nie, macie i ju!

Зимняя дорога

Сквозь волнистые туманы
Пробирается луна,
На печальные поляны
Льет печально свет она.

По дороге зимней, скучной
Тройка борзая бежит,
Колокольчик однозвучный
Утомительно гремит.

Что-то слышится родное
В долгих песнях ямщика:
То разгулье удалое,
То сердечная тоска...

Ни огня, ни черной хаты,
Глушь и снег... На встречу мне
Только версты полосаты
Попадаются одне...

Скучно, грустно... завтра, Нина,
Завтра к милой возвратясь,
Я забудусь у камина,
Загляжусь не наглядясь.

Звучно стрелка часовая
Мерный круг свой совершит,
И, докучных удаляя,
Полночь нас не разлучит.

Грустно, Нина: путь мой скучен,
Дремля смолкнул мой ямщик,
Колокольчик однозвучен,
Отуманен лунный лик.

*

i totalnie kolidująca z dzisiejszym popołudniem, ale sentymentalnie grająca z zimową puszkinowską drogą pieśnia

Z rozmów rodzinnych - Pogromczyni bóstw

mamcia: Thor na mnie skoczył, ale jak mu dałam w pysk, to mu się skończyła ochota

*Thor - nasz bitny kogut

bób, komar, domostwo!

Poranki domowe, bez krewnych i znajomych królika, z książką, ciszą, herbatą i tak lubianym przeze mnie  już wrześniowym chłodem, ech... 

Te domowe przyjemności zakłóca jedynie wzajemne niezrozumienie moje i mamci dotyczące domostwa i jego roli w rozwoju kultury materialnej neolitu. 

 Zatem każdy nasz poranek zaczyna się od "Słuchaj, jak będziesz miała czas..." tuż po tym, kiedy tylko czujne oko mamci padnie na mnie zjawiającą się w drzwiach. I już wiadomo, że nie ma powolnego nurtu posiłku, nie ma lenistwa ostatków wakacji, nie ma bezwładnego czytania po piernatach, bo w głowie, jak pasożytniczy robak typu Platyhelminthes, zagnieżdża się Obowiązek. Obowiązek nie pozwala mi przeturlać się przez ciche i miłe bezludzie poranka, gdyż tkwi w mej czaszce, jak gwóźdź przysłowiowy do tegoż poranka trumny. I chociaż czasu na ten przykład w onej chwili akurat mam od yyy mniej więcej od pierwszej palmy w dal, to robić z nim chcę coś, a właściwie nie robić tego cosia, którego zgoła oczekuje ode mnie Domostwo.

Tak więc w sprawie Domostwa nakazuje mi mamcia robić ciągle coś, czego ja zwykle właśnie teraz robić  nie chcę. Wieczna krzątanina męczy mnie i irytuje, mamcię irytuje absolutny mój bezruch. Oczywista niech tu nie wyrastam szanownym czytaczom na nieużytą gnuśną pannicę, co to stareńką matkę do robót ciężkich pędza i za parobka ma! Oczywista sprawa, sprzątam Domostwo nasze, piorę Domostwu naszemu (dobra, pralka to robi), umajam Domostwu i trzepię mu poduszki, szoruję mu czasem okna i podłogi, statki z portu zlewowego holuję do suchego doku, ale dlaboga!, krzątanina jest mi zupełnie obcym ciałem wrażanym na gorąco wprost w miękką tkankę mojego mózgu.

No więc takie na ten przykład: "wynieś słoiki" potrwać może u mnie tydzień, co powoduje siedemdziesięcioprocentowy przyrost potyczek porannych przez dni cztery (od *dwóch tygodni już mówisz, że wyniesiesz) i stuprocentową wydolność zrzędzeń mamci i co? Mogłabym, oczywista, zostawić swoje myśli, książkę odłożyć w niejasnym punkcie i pójść, zanieść te słoiki do piwnicy, bo to w końcu nie bardzo daleko, ale zrozumcie mnie, moi drodzy, ja naprawdę nie mogę.

*4 dni

Żegoty 23.08.17

a o pokoleniowych relacjach rodzicielsko-dziatewnych stoi też w udatnym czytadle: Historia pszczół, Mai Lunde (tłum. Anna Marciniakówna), którą to książkę otrzymałam byłam urodzinowo od Justyny. Trzy przeplecione przez siebie miejsca, trzy rodziny i jedna ważna również z naszego dzisiejszego punktu widzenia, historia - pszczoły. 

Historia dobrze napisana wciągająco do końca, chociaż w wątku futurystycznym dość szybko się człowiek orientuje co do pointy.  Cieszą mnie, jako biologa, takie sprawnie napisane książeczki, które się dobrze i szybko czyta, a które nienachalnie, niegłupio, dotykają placem zwykłego czytacza, zwracając mu uwagę na istotność równowagi ekosystemowej, na mechanizmy tak delikatne, że zepsucie jednego kółka powoduje chromanie, a czasami ustanie całego globalnego werku, tak znikome, że my, dwunożne ssaki na pierwszy (tylko) rzut oka rozumne, nie jesteśmy w stanie zauważyć, zaakceptować, zrozumieć, a tym bardziej chronić ich z pokorą jednego z kółek zębatych..Tak tak, jestem srogą ekoterrorystką i piekę macę z krwią dzieci leśników (w myśl obecnej obowiązującej powszechnie nomen omen klatury).

A z książki  cytat, z którego słowami się zgadzam, jako że uważam nasz gatunek za najmniej udaną koronację (sic!) ewolucji:

"By móc żyć w naturze, z naturą, musimy okiełznać naturę w nas samych"

(Maja Lunde, Historia pszczół, tłum. AnnaMarcinakówna)

szybki zapychacz stron blobowych

pomimo zalewu mego domostwa przez krewnych i znajomych królika, który to zalew powodował czas słodki acz bezecny, udało mię się coś poczytać między wódką, a zakąską. no więc upolowałam w antkach wariatach nieco rewelacyjnego D. Adamsa (Restauracja na końcu wszechświata i W zasadzie niegroźna w tłum. P. Wieczorka), przeczytałam kolejny zestaw dickowskich opowiadań (P.K. Dick, Raport mniejszości w tłum J.Szczepańskiego), jeszcze jeden taki se, w porównaniu do Twonka i Stosu kłopotów, zestaw opowiadań H. Kuttnera - "Pegaz" (tłum J.Manicki) i z chybiłtrafiłu "Zgromadzenie cieni"* pani Viktorii Schwab w przekładzie E. Wojczak, a teraz czytam otrzymaną od Zinka biografię Lema, pióra W. Orlińskiego, zatem ostatnie dni płynęły mi pod znakiem fantastyki, 

* na chybił trafił wybrałam 2 tom powieści fantasy, co oznacza, że muszę teraz  zamówić sobie 1 i czekać na trzeci. okładka mi się spodobała.

z komiksów to Hilda i troll (Luke Pearson) zdecydowanie skradł moje serce swoim dowcipem i surrealem, no i obrazkiem wszakże!

a z poezji świetny tomik Janusza Radwańskiego, "Kalenberek", w którym to tomie roi się od zwierzątek i jeszcze występuje w nim kosmos i spamboty. 

Kalenberek to miejsce, które współistnieje z tym najponurniejszym ze światów  i jest swoista tarczą przeciwko siłom nieczystym oraz chłodowi. z czułością i swadą januszową, i, co cenię najbardziej, z poczuciem humoru, kręci Radwański z tego co znajdzie na ziemi i niebie, powrósło, na którym kołysze tę swoją enklawę rzeczy małych.

a, i obejrzałam za żurskim przewodem Przyjęcie na dziesięć osób plus trzy w reż. J. Gruzy i ze scenariuszem Himilsbacha (barzo polecam, jeśli ktoś nie widział) oraz również na podstawie scenariusza Himilsbacha, Party przy świecach, A. Krauze, który mi już nieco mniej podszedł, ale też warto zobaczyć.

a w Lublinie widziałam fajnie zrobioną sztukę, ale to przy okazji postu o wakacjuszach będzie

foto Zinek 16 sierpnia 2017


*edycja

i jeszcze zgrabne i udatne felietony Doroty Masłowskiej polecam, czyli Jak przejąć kontrolę nad światem nie wychodząc z domu. celne obserwacje, niegłupia rozkmina

sezon polowań napoczęty

 bogowie są wśród nas, czyli


Douglas Adams, Długi mroczny podwieczorek dusz, przekład Kinga Dobrowolska

już dawno nie uzewnętrzniałam wewnętrznego chichotu. upolowałam w antku wariacie, ha!

Lublin 15.07.17

a jak czytam, to o drogę pytam

czyli lansik, lansik. paskudnie i na kolanie napisałam, ale zdjęcie lubię :D

http://lidzbarkwarminski.wm.pl/454570,Czytanie-to-dla-mnie-wewnetrzna-koniecznosc.html#axzz4oJnkJd1o

love story

Jeśli lubicie baśnie i jeśli lubicie te z tysiąca i jednej nocy, to ładnie jest przeczytać książeczkę Kurbana Saida "Ali i Nino". Wyssana z wymienia wielbłądzicy historia miłosna ułożona miękko na progu Azji w suchym krajobrazie Baku, dusznym Persji i tętniącym życiem krajobrazie gruzińskim. Rzecz płynąca nieśpiesznie, bez dramatyzowania i tych zabiegów literackich, które zazwyczaj czynią powieść interesującą. Co zatem mnie w niej urzekło? Ano to, że zgadzam się z Marcinem Mellerem, że ta oto książeczka: "mówi więcej o miejscu, niż niejedna monografia naukowa". Znowu znalazłam się na Kaukazie i w książce poczułam to, co dało się przeczuwać tam i to co czułam z tyłu głowy, w książce jest wyjęte i rozpisane na ciągi znaków graficznych. I ze względu na tę udatnie namalowaną duszę kaukaską, warto przedrzeć się przez   romeojuliańskie perypetie tytułowych Alego i Nino. Znakomite czytadło do poduchy, bo na podróż to nie, gdyż w podróż biorę zwykle te książki, których przebrnięcie wymaga skomplikowanych praktyk i szczelnie zamkniętych miejsc z ograniczoną możliwością wyjścia i robienia czegokolwiek innego. No dobra, biorę czasem też coś, przez co się przebrnywa łatwo, ale chowam na dnie plecaka w luku bagażowym, żeby nie kusiło. I sięgam dopiero, kiedy skończą się książki wszystkich towarzyszy podróży.

"Smutnym krokiem szły z pustyni wielbłądy. W żółtej sierści niosły ze sobą pisaek, a oczami, które widziały wieczność, stale patrzyły w dal. Na garbach dźwigały broń, której lufy, przypięte z boku, wylotami skierowane były ku ziemi, skrzynie z amunicją i karabiny - łupy wojenne z wielkich walk. Wzięci do niewoli Turcy ciągnęli przez miasto w podartych i znoszonych szarych mundurach armii Enwera. Maszerowali w stronę morza, a małe parowce zabierały ich na wyspę Nargin. Umierali tam na czerwonkę, z głodu lub tęsknoty za krajem; albo uciekali i umierali na słonych pustyniach persji i w przepastnych odmętach Morza Kaspijskiego."

(Kurban Said, Ali i Nino, przeł. Agnieszka Gadzała)

*

a żeby nie było, to ja lubię "o miłości", najlepiej, żeby się kończyły dobrze, bo ja jestem całą sobą za miłością, nawet jeśli moje własne historyjki kończyły się raczej mazgajsko. no dobra, nie mazgajsko, ale zwykle na końcu przejeżdżała taksówka i powóz i krowę prowadzili i trąbił autobus, czyli ja bardzo lubię miłość, ale ona mnie nie bardzo, no i co zrobić z takim nafukanym zwierzem? jak to mądrze mówimy z Retes (bo my bardzo mądrymi teoretyczkami jesteśmy): co zrobisz, nic nie zrobisz...

 *

a książeczkę "Ali i NIno" ostawili mi do przeczytania przyjaciele z Sieradza, którzy są zakochani w Gruzji z poleceniem, że koniecznie trzeba mi ją przeczytać. I dobrze. I teraz ją ładnie zapakuję w kopertę bąbelkową i odeślę właścicielom.

ze stosiku narosłego z powodu wyjazdu

"Morze jest zawsze miejscem wydarzeń niezwykłego rodzaju, to i owo wpada w dryf albo na mieliznę, albo jest przeładowywane nocną porą na morzu, gdy wiatr zmienia kierunek. Trzeba mieć umiejętność, fantazję i nigdy nieustającą czujność. I całkiem po prostu nosa. Wielkie rzeczy zdarzają się zawsze daleko na morzu i często wszystko jest kwestią czasu. Wśród szkierów dzieją się tylko drobne rzeczy, ale te także muszą być jakoś załatwiane, to zajęcia, które bywają związane z pomysłami letników. Jeden chce mieć na dachu maszt, inny znów szuka głazu półtoratonowego, który byłby okrągły.

Wszystko to istnieje, jeśli się tego szuka i ma na to czas, to znaczy, jeśli można sobie pozwolić na szukanie i w czasie szukania jest się swobodnym i znajduje się rzeczy, o których się nigdy nie myślało. "

(Tove Jansson, Lato)

Tove i tym razem nie zawiodła. Lato na malutkiej wysepce u wybrzeży Finlandii, sprawy życia i śmierci (tradycyjnie u Tove, ale nie oznacza nudno), Dziecko, babcia, epizodycznie, acz niezmiennie istniejący w tle ojciec, surowa przyroda i sprawy małe i duże. Więcej nie rzeknę. I wiem, wiem, są ludzie, którzy nie znoszą pisania Jansson, ale ja uwielbiam.

*

Anna Nasiłowska, Wielka Wymiana Widoków

No nie wiem, sporo czytałam już tego typu prozy poetyckiej, zapiszków, rejestrów chwili i ta książka mnie jakoś specjalnie nie urzekła, właściwie wcale mnie nie urzekła i w dodatku opchała mnie fotografiami autorskimi, jak turecką chałwą w upalny dzień w Stambule. Ale znalazłam tam jeden tekst barzo dla mnie ładny:

"-Czego potrzeba Ziemi? - zastanawiają się uczestnicy światowej konferencji.

- Ziemia pragnie pokoju i widoków na przyszłość!

Trzeciego dnia obrad wychodzą w przerwie na taras i zatyka ich widok.

Nieziemski"

Ładnie, trzydniowo skonstruowany i z dość błyskotliwą myślą tekst

*

Milan Kundera, Święto nieistotności

No co ja będę o Kunderze... Jedna rzecz mnie zatrzymała, której wcześniej nie widziałam, czytając parę lat temu oną książkę - skojarzenie z Vianem, z Pianą dni, .

*

Cudowny zakup dwutomowego Grochowiaka, I tom znam, bo są to zebrane tomiki, ale II tom! wiersze z rękopisów i czasopism, ach!

*

P.K. Dick, Elektryczna mrówka

5 tom opowiadań w tym bajeranckim cyklu Dicka, który to cykl snobistycznie i sukcesywnie nabywam drogą kupna, zawiera (zakara dla snobizmu mego) sporo opowiadań, które już mam, ale ma też jedno nieznane mi absolutnie przepiękne, bo o zwierzątkach, chociaż ze skopaną końcówką: "Cadbury Bóbr, Któremu Brakowało"

"Skoro więc Hilda miała rację, Cadbury wygrzebał ze swego tajnego schowka - płytkiego zagłębienia pod kamieniem - osiem białych* i pomaszerował cztery i pół kilometra do najbliższego psychiatry. Był nim pewien pogodny i leniwy królik o sylwetce podobnej do kręgla, który - jak mawiała jego żona - zarabia piętnaście tysięcy rocznie, więc co komu do tego."

*Sztony  do pokera. Bobry najbardziej ceniły te niebieskie, ale Cadbury przez lata pracy zebrał takich tylko trzy.

*

i nowy numer Astronomii, howgh!

afirmacje z braku snu

tak sobie wczorej gnałam o świcie, odziana w piżamkę ze Snoopym, z aparatem w garści, po poleńkach naszych sobie gnałam mgłę łowiąc i pomiędzy jednym, a drugim szczęknięciem zębów, pomyśliwałam sobie o różnych mego żywoteńka występkach. i patrząc sobie na omotane we mgłę wzgórze życzeń zastanowiłam się, że rok cały na nie po życzenie nie zaszłam, życzenia żadnego nie miałam i takem sobie umyśliła, że życzenia żadnego nie miałam, bo dużych rzeczy strach zepsuć (patrz notatki o tym jak działa wzgórze życzeń) , a  te najbliższe już mam. bo w żywociku moim szarym nadarzyli mi się  cudowni ludzie, przepiękne miejsca,  i świetna literatura, a nawet i cała sztuka. 

a później to już spać mi się nie chciało, więc sobie spożyłam Fedona z platońskich Dialogów i oczywiście, jak zawsze nad śmiercią Sokratesa płakałam i mi Janusz Radwański obiecał, ze nowe zakończenie mi napisze, w którym Sokrat skaratekuje wszystkich i do Norwegii na porzeczki wyjedzie. Ale kiedy dziś rano zażądałam nowego zakończenia do biografii Tony'ego Halika, zdecydowanie nakazał mi przeczytanie biografii Messiego, gdzie Messi na koniec jest nadal piękny, młody i silny

reszta świntuszka tu

Ad kosz

Sprzątnęłam dziś górkę książek przeczytanych, o których chciałam napisać, trudno. Pomyślałam sobie-  nie uzewnętrznię swojego czegoś tam, czegoś tam o nich i świat na mur wytrzyma bez czegoś tam, czegoś tam mojego o książkach, mało tego - oleje. 

Pozbywam się  ważkich dla mnie, o jakże ważkich śmieci - kapsel od piwa dostany od kumpla na szlaku w Gruzji, karty pracy do lekcji o owadach (przydasie), metalowa płytka (wiadome, jak wyrzucę, zaraz będzie potrzebna). Na  Muminka, świnkę i glinianego misia Dariusza, któremu jedna łapka opada, nie zdecydowałam się - w sensie wyrzucić, ale wyciepłam mnóstwo rzeczy z koszyczków, saszetek, pudełek i z półeczek - durnostojki. 

Jest oddech w tym pozbywaniu się: "Wyrzuć pamiątki. Spal wspomnienia", ciężko się to dzieje, ale po wszystkim przestrzeń nieobrośnięta jeszcze kurzem, daje sporo odpoczynku płucom. a właściwie nie płucom, a tej łepetynie, co każe je gromadzić i przemocą wzięta, zaczyna wreszcie brać oddech. I papier, pozbywanie się papieru w moim zawodzie, to jak obarczony poczuciem winy orgazm. robię to. 

 

"niebo gwiaździste nade mną..."

Dostałam bajerancki parasol w konstelacje nieba północnego, któren składa się i rozkłada (albo odwrotnie) przy naciśnięciu stosownego guzika. Nie noszę parasoli, ale czas dorosnąć, więc dziś chcąc ochronić mą jakże elegancką pracowniczą osobę na wysokich ach och obcasach przed rzęsistym deszczem i porywistym wiatrem, postanowiłam przedefilować światu przed nosem z moim nowym parasolem. Gnając w amoku w strugach zimnego deszczu, pilnie uważając by nie połamać nóg na śliskiej nawierzchni, klnąc w duchu i trochę na głos debilny pomysł konfekcyjny, zupełnie, ale to zupełnie niechcący nacisnęłam paluszkiem ten guziczek, co parasol składa. Złożył się komuś parasol na głowie?

 

męczę się

Z rozmów rodzinnych - O łowcy tartanów

Mamcia rozmawia z siostrą przez telefon. Rozmowa dotyczy hasła krzyżówki

mamcia: Ugania się za spódniczkami, babiarz?

siostra: Nie.

mamcia: To kto?

siostra: No pomyśl, kto kto nosi spódniczki?

mamcia (triumfalnie): Szkot!

sobotnie puzderko z przyjemnościami

Zgodnie z odpowiedzią, jaką dałam Diabłu z buraczkuch piętro niżej, za chwilę idę na piwo, więc nie czytam, ale szybko coś skrobnę, bo obiecałam sobie, a  nie miałam czasu, gdyż nadal służę w chorągwi podczas bitwy o szkołę i mam łeb napchany przepisami, ustawami, strategiami, benzoesanami sodowymi i takimi tam, że już nawet misiurki nie da rady naciągnąć. A czasem jeżdżę też do filharmonii, więc nie mogę wtedy pisać, chyba, że dyskretnie zsuwając się z fotela na podłogę, ale wtedy nie widzę mojego ukochanego pana Piotra Sułkowskiego, dyrektora i dyrygenta, więc nie piszę. Zresztą i tak nie mam internatu w komórce. Laptopa tez nie mam. Za to w torebce mam srylion innych rzeczy z elektrycką taśmą izolacyjną włącznie (siostra: no ale taśma izolacyjna to nie wiem po co ci! ja: gdyż zdarzyło mi się kilka razy w życiu, że trzeba było izolować i nie było czym). Ale o czym to ja...

"- Popatrz - odezwał się mężczyzna. - Udzielę ci rady. Widzisz tę szubienicę? Siedmiu ludzi poślubiło tam córkę powroźnika, a teraz uczą się latać."

(O chłopcu, co ruszył w świat, by poznać strach. Baśnie braci Grimm, Philip Pullman)

Otóż polecywuję zdecydowanym wyrazem twarzy, ruchem ręki oraz słowem pisanym, Baśnie Braci Grimm w opracowaniu Philipa Pullmana, a przełożone przez Tomasza Wyżyńskiego.

Polecywuję ze względu na pullmanowski wstep i komentarze. To jedno z najzwięźlejszych studiów baśni w ogóle, jakie znam. Konkretne, błyskotliwe, z poczuciem humoru. Baśnie, które (oczywista) większość zna, przynajmniej tych kilka klasycznych. I jaka ładna okładka! Przyznaję sobie medal z ziemniaka, że odepchnęłam w Empiku tę podstępną myśl: "musisz oszczędzać..." i zatkawszy uszy rzepą,  nabyłam.

"W baśni nie istnieje psychologia. Bohaterowie mają ubogie życie wewnętrzne, a ich motywy są jasne i oczywiste. Dobrzy ludzie są dobrzy, a źli- źli. (...) W baśniach nie ma niuansów i tajemnic ludzkiej psychiki, szeptów pamięci, niezrozumiałych impulsów wywołanych żalem, wątpliwościami lub pożądaniem, które tak często stają się tematem powieści współczesnej. Można wręcz powiedzieć, że bohaterowie baśni nie są tak naprawdę świadomi."

"Baśń ulega ciągłym zmianom, nie ma ustalonej ostatecznej wersji. Trzymanie się jednej wersji lub jednego przekładu to "zamykanie rudzika w klatce". Jeśli ty, czytelniku, będziesz chciał opowiedzieć jedną z baśni zawartych w tej książce, mam nadzieję, że potraktujesz ją swobodnie, nie przywiązując nadmiernej wagi do wierności. Masz prawo wprowadzać inne szczegóły niż te, które przekazałem za różnymi narratorami lub sam wymyśliłem. W istocie masz nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek nadać tej historii swoje piętno. Baśń nie jest tekstem."

i na koniec:

"Duchy baśni są gotowe służyć każdemu, kto posiada pierścień, kto opowiada historię. Na zarzuty, że to nonsens - że aby opowiedzieć baśń, potrzebna jest tylko ludzka wyobraźnia, odpowiadam: "Oczywiście, właśnie w ten sposób działa moja wyobraźnia". Jednak możemy dać tym baśniom wszystko, na co nas stać, i odkryć, że to jeszcze za mało. Podejrzewam, że najlepsze z nich mają cechę, którą wielki pianista Arthur Schnabel przypisał sonatom Mozarta: są zbyt łatwe dla dzieci i zbyt trudne dla dorosłych."

(fragmenty Wstępu do Baśni Braci Grimm, Philip Pullman, przeł. T.Wyżyński)

 przyjemnością pomieszaną z dumą napawa mnie to, że niemal wszystkie baśnie i zbiory baśni przytaczane w komentarzach, posiadam w swoim zbiorze, co oznacza, ze mój pracowicie od 10 roku życia ciułany zbiorek, zaczyna mieć rozsądną wagę.

*

a na drugie felietony Umberto Eco, czyli Jak podróżować z łososiem w przekładzie Krzysztofa Żaboklickiego. Kilka z nich Eco wykorzystał w Temacie na pierwszą stronę, o którym wzmiankowałam (?) . Felietony świetne, celne, zabawne, aktualne, ironiczne, jak to u Eco. Powtórzę się, że jest to jeden z nielicznych erudytów, który mnie nie wkurwia. nad niektórymi z felietonów chichotałam w głos i koniecznie potrzebujecie tego zbioru w swojej biblioteczce (o domowej biblioteczce też jest felieton). Oczywiście zbieg z okoliczności nakazał Eku, Ekowi, Ekoju? podjąć w swym felietonie myśl,  którą wysnułam parę dni temu układając buty w szafie i och, znowu nici z oryginalności i sławy. 

"Ponieważ przyszłość narodu indiańskiego wydaje się już przesądzona, pragnący awansu społecznego młody Indianin ma tylko jedno wyjście: zagrać w westernie. Podajemy zatem kilka zasadniczych wskazówek, dzięki którym młody Indianin tak będzie wykonywał różne pokojowe i wojenne czynności, że zasłuży na miano "Indianina z westernu" przyczyniając się w ten sposób do rozwiązania problemu endemicznego niedoboru pracy nękającego jemu podobnych

(...)

13. Mimo braku strzemion wtykać jakimś sposobem stopę w uprząż, aby trafionego kulą koń mógł długo za sobą ciągnąć.

(...)

18. Wdrapując się podczas bitwy na obwarowanie, należy to czynić pojedynczo. Pokazywać powoli najpierw broń, potem głowę, wynurzając się w takim momencie, by biała kobieta mogła zasygnalizować obecność napastnika strzelcowi wyborowemu. Nie padać do wnętrza fortu, lecz do tyłu, na zewnątrz. 

(...)

25. W razie napadu na indiańską wioskę wysypać się w nieładzie z namiotów i biegać w różnych kierunkach, usiłując odzyskać broń złożoną przedtem w miejscach, do których trudno dotrzeć"

(Jak grać Indianina (z Jak podróżować ze śledziem) Umberto Eco, przeł. K. Żaboklicki)

*

a ze smutnych rzeczy, to oszpecono mi krajobraz za oknem (drzewa na pięknym starym cmentarzu). Pomimo mojej walki, starań, rozmów próśb, nie zatrzyma się czegoś, dla czego nawet nie mam akceptowalnego towarzysko imienia.

zanosi się na wiosnę

Joanna usłyszała dziś żurawia. Darł mordę za oknem, co zrozumiałe, bo przed oknem darł już mordę głuchy kot Joanny, zatem nie było miejsca dla żurawia, a i akustyka zaludnionego (sic!) przez kota pokoju Joanny, pozostawiała wiele do życzenia.

w ramach nierobienia opapierów, jak zwykle przychodzą mi do głowy guptoty

*

Akurat kończyłam Eco Temat na pierwszą stronę i tak sobie o naszym świecie myślałam.  Barzo sobie cenię pisanie autora i mnie jego intelektualizm wyjątkowo nie razi, bo jest po prostu mądry, zważony i z poczuciem humoru, które być może nie wystawia się w witrynce nagabując przechodniów do szczerzenia kłów, suszenia siekaczy i ozdabiania twarzy serem, ale jest, po prostu sobie jest, zwinięte w kłębuszek kurzu, toczące się ze szpary w jakimś zakamarku książki, po prostu łoś.

Temat na pierwszą stronę to dość chyże studium szerzenia informacji, a przy okazji dezinformacji i informacji a rebours. Mamy historię podszytą (jak to u Eco) tajemniczością, czasopisma, które jeszcze się nie wydarzyło, a już istnieje z całym swoim manipulacyjnym mechanizmem.   Krótko, z prostotą i wciągająco pisze pan Eco dziergając na drutach szalik, w który wrabia luźnymi oczkami postaci, strzępy ich świata i teorie spiskowe.Voila!

ośle ucho z humorniczym kłębkiem kurzowym:

"Nie miałem stałej siedziby, mieszkałem w różnych miastach (do Mediolanu przybyłem dopiero wezwany przez Simeiego), robiłem korekty w trzech przynajmniej wydawnictwach (uniwersyteckich, nigdy u sławnych wydawców), dla jednego przeglądałem hasła w encyklopedii (trzeba było sprawdzać daty, tytuły dzieł itd.). Dzięki tym wszystkim zajeciom nabyłem tego, co Paolo Villagio nazwał kiedyś kulturą monstrualną. Przegrani, podobnie jak samooucy, wiedzą zawsze więcej od ludzi sukcesu, bo żeby odnieść sukces, musisz wiedzieć jedno, nie tracić czasu na poznawanie wszystkiego. Satysfakcja płynąca z erudycji zastrzezona jest dla przegranych. Im wiecej ktoś wie, tym bardziej nie powiodło mu się w życiu."

(Umberto Eco, Temat na pierwszą stronę, przeł. Krzysztof Żaboklicki)

*

I jeszcze Ostatnie przyjemności, pani Olgi Tokarczuk. Jak zwykle senna (nie usypiająca broń borze) aura historii wewnętrznych, opowieść oniryczno-tanatyczna rozdzielona na trzy dusze związane pokrewieństwem. Książka o samotności, życiu i śmierci, a właściwie o śmierci i życiu, a może napisanie, że to książka o śmierci już samo w sobie niesie, że o życiu i o samotności. Dobra.

dwa ośle ucha

"Zmiatam śmieci na kupki. Robię ich trzy, potem kucam i sprawdzam, co tam też się nazbierało. Igły z choinki, kurz w postaci sfilcowanego puchu, ziarnka ryżu, kawałek wypalonej zapałki, zakrętka od butelki, ogonek jabłka, srebrny papierek, gumka recepturka i inne rzeczy trudne do nazwania. Zmiatam wszystko na śmietniczkę i wrzucam ten efekt łuszczenia się świata do pieca."

i jeszcze

"W śpiewaniu to jest właśnie najprzyjemniejsze - śpiewać tylko z innymi, nigdy samemu, słyszeć, jak głosy splatają się, ocierają o siebie, dotykają raz szorstko, raz gładko, zbliżają się do siebie i opuszczają. W kościele Petra nie było takiego śpiewu, nie było zabawy. Każdy śpiewał sobie, nawet ci w kościelnym chórze śpiewali sami, tylko jednocześnie.

(Olga Tokarczuk, Ostatnie przyjemności)

Zamarznąć w lutym, czyli zaległy post spod Lodu

"Nie zna się zasad gry, a się gra"

*

"To są gry Lata, pod Lodem pozbawione najmniejszego znaczenia i sensu"

*

„- Filip Gierosławski, syn Filipa, urodzony w roku tysiąc osiemset siedemdziesiątym ósmym w Wilkówce, w Królestwie Pruskim, w Prusiech Wschodnich, powiat lidzbarski, od roku tysiąc dziewięćset piątego poddany rosyjski, mąż Eulagji, ojciec Bolesława, Benedykta i Emilji, skazany w roku tysiąc dziewięćset siódmym na śmierć za udział w spisku na zycie jewo Imperatorskawo Wielicziestwa oraz w buncie zbrojnym; nu, w drodze ułaskawienia karę zamieniono na piętnaście lat katorgi z pozbawieniem praw stanu i sekwestrem majątku. W roku tysiąc dziewięćset siedemnastym darowano mu resztę kary, nakładając prikaz na żytielstwo w granicach gienerał-gubernatorstwa amurskiego i irkuckiego. Nie pisał? Nigdy?”

(Jacek Dukaj, Lód)

Długo zwlekałam, mimo nacisków i namów krewnych i znajomych królika, jakoś nie i nie, że kiedyś, że wkrótce, że nie teraz. No i dobra, stało się.

Tomiszcze, bagatelizując sprawę, grubawe i zrazu przytruchtała mi myśl taka, że też się chciało czcigodnemu autorowi tyle nasmarować, ale chciało się i to barzo dobrze, że chciało się. Krótko mówiąc – wsiąkłam z kośćcem i wypłynę na wiosnę, w odwilży. Niepostrzeżenie wciągnął mnie autor w świat kompletny, namacalny,  przejmujący i urzekający, bo ja prosz państwa, jestem człowiek zimy.
Oto Benedykt Gierosławski  matematyk-hazardzista, na polecenie Carskiego Ministerstwa Zimy pędzi Transsibem do Irkucka, w samo serce Kraju Lutych. Cel? Niejasny - ma skontaktować się z ojcem, Filipem, który przepadł na Syberii, a o którym chodzą słuchy, ze rozmawia z lutymi. Po co? Nie wie, jednak na skutek nacisków i atrakcyjnej oferty pieniężnej (zwłaszcza wobec widma długów), rusza w drogę najeżoną znakomitymi postaciami, jak Nikola Tessla,  intrygami i trzymającymi w napięciu przygodami.

Lód i to, czego jest on w książce desygnatem, to prawda kategoryczna i kategoryczny fałsz, bez skoków w bok, puszczania oczek w pończosze twierdzeń, "jedynoprawda" bez półprawd i gównoprawd – jasny krystaliczny układ molekularny rzeczywistości, ustanie chaosu cząstek, pewność i szczerość  – zestalenie, ściśle krystaliczny porządek. 

Ślicznie zbudowana narracja z płynnym przeskokiem narratorskiego „ja”  w ogląd zewnętrzny trzecioosobowy, zgodnie z pojawianiem się i znikaniem lodu.

Przepiękny język, bogaty z wyczuciem stylu, smaku i swady wieku XIX. Pytania o to kim się jest, jak się jest i ku czemu się dąży. Zbliżenia na mechanizmy wewnętrzne, skręcanie i przykładanie filozofii, a to wszystko przetkane matematyczno-fizyczno-fantastycznym modelem, który mnie jako umysł ściśnięty w kleszczach nauki, barzo kręci tu zrobiony tak udatnie.

No i obrazy fantastyczne, w granicach rozsądku odkształcone od znanego nam świata i te słowa pięknie ukute na potrzeby lodowatości, ten korowód postaci, ech, ach! I oczywiście, że jest to książka o miłości.Jak nie ma o miłości to ja nie czytam!

Jest i historia, jest i polityka i wszystko z przekąsem jeszcze, z mrugnięciem jednak okiem nad Wielką i Hołubioną Wagą Historii

"Doktor skrzywił się z niesmakiem, potarł nos, poprawił binokle.

- Rozumując w ten sposób, za każdą bombą ciśniętą w sanowników przez naiwnego anarchistę winniśmy się domysśać pałacowej walki ottiepielników z liedniakami, spisku jednego syndykatu choładpramyszlienników przeciwko innemu, ambicji jakiegoś ministra czy Wielkiego Księcia...”

(Jacek Dukaj, Lód) 

I jeszcze Lute, które kojarzą mi się z moimi własnymi, wymyślonymi w dziecięctwie śnieżnikami. Przydają powieści grozy i niesamowitości, ale też jakiegoś dziwnego odruchu uczucia-współczucia. Wymrażające się na powierzchni teoretycznie czysto fizyczne, lodowe twory z dziwnym jednak podskórnym dreszczem, że ich pojawianie się i "bycie" nosi znamiona tajemniczego "lutego" życia, więc zdają się bardziej stworami, niż fizycznym zjawiskiem. Te Lute, to jest sam cymes księgi.

niskie górowanie słońca

 Lubię zimę. Możliwe, że akurat mój bocian się nie pomylił i podrzucił mnie dokładnie w tej strefie klimatycznej, w której miałam wylądować, bo jest tu wszystko (może oprócz bananów) (i leniwców)  (i wielbłądów)(i paru jeszcze rzeczy) (ale poza tym jest wszystko). Każda pora roku (przynajmniej do niedawna jeszcze tak było)

Bez zimy nie ma przyjemności przesilenia, bez zimy nie ma tego przenikliwego uczucia powracania słońca i dłużejących dni, bez zimy nie ma lodowych mostków nad trawami i ciurkającej, szemrzącej, szepczącej, pyskującej wszędzie pod nogami wody, która płynie milionami małych strumyczków. Nie można bez zimy spróbować wody z takiej kałuży, do której spływa woda z łąki (jasne, jasne, i co z tego, że nie pijemy z kałuży, proszę spróbować!), nie ma ozimin, nie ma krokusów, przebiśniegów, listkowców cytrynków i obezwładniającego szczęścia na widok każdego pojawiającego się znaku, który zapowiada słoneczny harmider.

Lubię zimą siedzieć w polu, zamknąć oczy i słyszeć tylko śnieg (istna deprywacja sensoryczna), lubię z coraz większym napięciem wyczekiwać wiosny przedłużając rozkosznie masochistycznie ten stan, że jeszcze kolejny dzień śniegu i mrozu, jeszcze nie, jeszcze niebo zakutane, omotane w bałwany. Lubię też zwyczajnie, po dzieciacku lód, śnieg na lepienie bałwanków, sanki, turlanki, łyżwy  i lubię trzaskający mróz, co szczypie w nosy szczypie w uszy, a na oknach (których z premedytacją nie wymieniam na nowoczesne) maluje obłędne dekory rodem z rosyjskich baśni. 

Więc sobie na cześć i ku czci, jakiś czas temu przeczytałam kolejny raz "Zimę Muminków" Tove Jansson. A za nią zaraz kolejne pozostałe części.

Na każdą moc i niemoc, na każdy potrzebny temat, każde uczucie, ból i radość, mają Muminki odpowiednią stronę. Jeden z najgłębszych, najmędrszych cykli książeczek dla dzieci-niedzieci, rzecz zabawna, przyjazna, ciepła, miła, ucząca dobroci, współczucia, wolności, ale też ucząca o rzeczach poważnych, trudnych, strasznych,  a czasem i niedobrych, choć zło u Muminków jest niejednoznaczne i zwykle okazuje się, że nic nie jest takie, na jakie wygląda, nic nie jest złe.

Zima Muminków mówi nam o cyklu życia Mówi nam o śmierci w sposób przejmujący, trochę straszny, z niepokojem i samotnością w tle, i ciepłym oddechem uśpionej Mamusi Muminka z brzuszkiem na zimę napełnionym igliwiem.

"Kiedy Muminek wszedł w szary półmrok, przed werandą stał obcy biały koń i patrzył na niego lśniącymi oczami. Muminek ukłonił się ostrożnie, ale koń nawet nie drgnął.

Wtedy Muminek stwierdził, że koń jest ulepiony ze śniegu. Miotła z drewutni zastępowała ogon, a oczy zrobione były z małych lusterek. Zobaczył siebie w tych lustrzanych oczach i przestraszył się. Omijając konia szybko poszedł w stronę nagich krzaków jaśminu.
'Żeby tu było jedno stworzenie, które bym znał od dawna! - myślał Muminek. - Ktoś, kto nie byłby tajemniczy, ale zupełnie zwyczajny. Ktoś, kto też obudził się i nie może się rozeznać w tym wszystkim. Mógłbym mu powiedzieć: ..Hej! Okropne zimno, nie? Słuchaj, czy to nie głupio z tym śniegiem? A widziałeś, jak wyglądają krzaki jaśminu? Pamiętasz latem...<< Czy coś w tym rodzaju'.
Na poręczy mostu siedziała Too-tiki i śpiewała:

Jestem Too-tiki i zrobiłam konia

białego konia, który galopuje,

który przed nocą umyka po lodzie,

białego, uroczystego konia, który galopuje

i niesie wielki mróz na grzbiecie.

Po tym następował niezrozumiały refren.

- Co chcesz przez to powiedzieć? - spytał Muminek onieśmielony..

- Chcę przez to powiedzieć, że wieczorem oblejemy go wodą z rzeki - odpowiedziała Too-tiki. - Wtedy przez noc zamarznie i będzie z lodu. A jak przyjdzie wielki mróz, pogalopuje i już nigdy nie wróci.

Muminek milczał przez chwilę. Potem powiedział:

- Ktoś wynosi rzeczy z domu tatusia.

- To chyba tylko dobrze - rzekła Too-tiki wesoło. - Masz o wiele za dużo rzeczy wokół siebie.

Takich, które wspominasz, i takich, o których marzysz.

Następnie zaczęła śpiewać drugą zwrotkę.

Muminek zawrócił na pięcie i odszedł. 'Ona mnie nie rozumie' - pomyślał. Słyszał za sobą triumfalną pieśń Too-tiki. 

- Śpiewaj sobie, śpiewaj - mruknął bliski płaczu i zły. - Śpiewaj o tej swojej paskudnej zimie z czarnym lodem i z tym niemiłym koniem ze śniegu, i z tymi wszystkimi, co nigdy się nie pokazują i tylko się chowają, i są dziwni! 

Gramoląc się pod górę po zboczu kopnął śnieg; łzy zamarzały mu na pyszczku. I nagle zaczął śpiewać własną piosenkę. 

Darł się i krzyczał, jak mógł najgłośniej, żeby Too-tiki usłyszała go i żeby się rozzłościła..."

(Zima Muminków, T.Jansson, tłum.I. Szuch-Wyszomirska)

Ps: Zdaje się, ze to Zima Muminków zbudowała we mnie taką od dziecka zabawę, która zdejmowała mnie grozą i dreszczem przyjemności. Kiedy jechaliśmy przez las nocą, wyobrażałam sobie, że tuż za granicą wzroku, w lesie stoją Śnieżniki i patrzą na nas. Śnieżniki stwory śmierci, znieruchomiałe, groźne, bez uczuć, ale nie złe, bez pojęcia zła.Do tej pory mam to uczucie.

wkurzanie w kurzawie

dobra, zapomniałam o blogu. znaczy nie tyle zapomniałam, co ten, no tam jakoś tam ten, a dziś wejrzenie zrobiłam i tyle do czytania na mojej liście czytelniczej, a pora późna, a robota leży i kwiczy, a za oknem sypie, a we mnie jest wiele smuciątków i jeden wielki najnowszy sprzed chwili wkurw, że mi dysk zewnętrzny nie wciąga danych, tylko je sączy leniwie i to przez kapilarę. i ja nie wiem, co jest ze mną i z urządzeniami elektro, że one tak, bo to nie tylko ten dysk.

czytam pod śniegiem jakieś opaśle wydane tomiszcza. nie powiem, zacnie się czyta, ale wydawcy mają najpewniej zmowę ze stolarzami i deweloperami (oni mi zawsze brzmią jak surrealistyczne zwierzęta polujące w nocy) (deweloperzy, nie stolarze, bo stolarze to normalnie, heblują) i okazuje się, że jedna półka, co to miała starczyć aż do następnego potopu, mieści zaledwie pięć tytułów, a resztą można obmurować sobie na przykład nie wiem, co, co tam potrzeba obmurowywać (resztą książek nie półek, tych co się nie mieszczą) (nadal książki nie półki) (półki też). pewnie łikendowo spiszczę coś o przeczytajach, a i tak mam jeszcze zaległości pod "Lodem", gdzieś nawet mam notatkę zrobioną, tylko ją zapisałam znów pod jakimś wyjatkowo trafnym nazwaniem, ze bedzie od razu wiadomo, ze to to, no i nie jest, bo wśród sryliona trafnych nazwań nic już nie jest wiadomo, o czym dobitnie mówi nam filozofia i semantyka wystosowana.

śnieży, śnieguje, sypie, duje, zima i ekstra, tylko schody odmiatam co godzina i wywalam zaspaną zaspę z korytarza na zawieruchę, taka jestem niecna i nieczuła, ale nie lubię, jak mi się ktoś rozpływa i maże

na bezsenność, która ostatnio zaczęła mnie nachodzić, znalazłam sposób, że sobie rozważam i wałkuję kolejne razy, moje sercowe porażki i mój mózg tak się chitrze do tego ustawia, że natychmiast odcina mi świadomość i wpadam wprost w objącia Morfeja, a ponieważ mój mózg nie może być mądrzejszy od mojego mózgu, który wie, że mój mózg chce być mądrzejszy od siebie samego, to wykorzystuję jego ucieczkowe reakcje na zbożny cel i się prawie wysypiam, ba w ferie tom trwoniła półdnie na sen, póki mnie jakiś anioł z łoża kwiatów nie zbudził.

na melancholię to ten, nie wiem, obejrzałam sezon gry o tron, którego nie oglądałam bo zapomniałam że jest.

a na półce postawiłam sobie kurę od Jakuba, któren będąc obecnie wielkim chińskim poetem (wysoki jest), zniżył się i przeszedł przez drzwi mojego domostwa i przywiózł mi kurę, znaczy koguta, bo rok jest chiński, a moja mama mówi, że pomimo niewyględnego ogona, to jest jednak kogut, bo kura nigdy nie będzie miała takiego grzebienia. moja mama męska szowinistka!

kura od Jakuba jest złota.  Kogut z zielonym ogonem poniżej, to od poetów po godzinach, a ten w kwiatki to nabyty w naszym wiejskim sklepie z absokuralutnie najwspanialszym mydłem i powidłem jakie znam!

a przed moim napodwórznym kurnikiem wysiaduje rudy skrewesyn lisiura i czeka, i czeka.... a nam tylko 4 już kury zostały, o!

Z rozmów pedagogicznych - Owoce w szkole

Przyszłam do szkoły w nowej kiecce, bardzo z niej zresztą zadowolona i nią zachwycona


Uczennica z mojej klasy (entuzjastycznie): O, przebrała się pani za arbuz!

poczytaj mi rano

Otrzymane w prezencie i przeczytane:

od Aniet
Dziki Łabędź Michaela Cunninghama (przekład Jerzego Kozłowskiego) - pragmatyczno-defetystyczna podszewka znanych baśni. Osadzone we współczesnych czasach postaci z trudem znajdują się w sytuacjach, które nakreślili im baśniopisarze, a jeśli wszystko idzie, jak w baśni, zazwyczaj na jej końcu czeka na bohaterów morał życiowy, o ile nie przewlókł się przez całą historię. Ta cunninghamowska rozkmina dobitnie pokazuje, że życie to jednak jest bajka...

i od Retes długo omijana przeze mnie autorka (nie mam żadnego na to wytłumaczenia) Alice Munro, Dziewczęta i kobiety (tłum. Maciej Łopatka). Czyta się bardzo przyjemnie, zgrabnie, błyskotliwie  zapisany żywot człowieka poćciwego na kanadyjskiej prowincji, której smaki i smaczki stwarzają sympatyczny posiłek na sobotni poranek. Ot.

Daremne żale...

Ten rok nie zaczął się dla mnie fartownie: połamanie serca, coraz bardziej realne widmo straty pracy, bezsilność wobec ślepoty ludzi na problemy przyrody i na jej ważność, bezsilność wobec tępego uporu ludzi, zdrowie coraz częściej szwankujące, może wyjechać do Omska jednak ...

drzewiej

 "Najsmutniejsze w tych zmianach są pożegnania ze wspaniałymi drzewami przydrożnymi, których tyle ginie pod siekierami tych, co prostują ścieżki Pańskie. I tak często się zdaje, że tych zniszczeń wspaniałych nieraz okazów dałoby się uniknąć, gdyby ludzie zdawali sobie sprawę z wartości starych drzew i z tego, że niczym nie da się ich zastąpić. Nieraz przecie nowa droga może być tak poprowadzona, że ominie i pozostawi na stronie wspaniałe rośliny. Oczywiście jest to kosztowne, powiększa koszt budowy szosy, ale ileż takich alei, czy zarośli jest niezastąpionych.

Zawsze myślę o tej drodze, jedynej chyba w Polsce, jaka szła od wsi Włostów w stronę Sandomierza, aż chyba do Lipnika. Rosły tam niezbyt stare, co jakieś dwadzieścia metrów posadzone wierzby płaczące, które tak pięknie rozrastały się w ciągu tych lat kilkudziesięciu, podczas których tę drogę przemierzałem. Tworzyły one po obu stronach drogi jak gdyby orszak niewiast poważnie kroczących, procesję jakąś fontann zielonych i niesamowitą, i osobliwą. Ocalały one przy przeróbce całej drogi opatów-Sandomierz, aż wreszcie je ścieli. Niedawno.

Tak samo mi żal wspaniałych topoli, jakie rosły od czasu do czasu, resztka jakiejś dawnej plantacji wzdłuż szosy pod samą Iłżą albo i za Iłżą, wzdłuż leśnej kolejki idącej do lasu starachowickiego. Ruch samochodowy nie jest tam wielki, szosa skromna, po cóż było wycinać. Ale Polakom zdaje się sprawiać specjalną satysfakcję wycinanie starych drzew. Tak mi kiedyś powiedziano w  Brwinowie, kiedy spytałem, dlaczego kazano wyciąć potężną topolę, resztkę ozdoby drogi królewskiej: "Ależ była taka stara!"."

(Jarosław Iwaszkiewicz, Podróże do Polski)

Drzewiej, to się żyło w zgodzie i w szacunku z przyrodą. Była ona dziełem boskim, ba, samym bogiem była ona. Drzewiej ludzie byli zdrowsi, weselsi, bardziej otwarci. Drzewiej ludzie kochali i szanowali drzewa.

Wkurwiona jestem dziś bezmyślnością ludzi i upartą krucjatą przeciwko drzewom, bez rozważenia argumentów przemawiających w ich sprawie. Jestem wkurwiona i głęboko zasmucona myśleniem ludzkim,  które zamiast uczynić z tych drzew atut, nakazuje je wycinać. 

Moja przyjaciółka Reteska pracuje w szkole w Juchnowcu Górnym (jest wice) i oto cóż zrobili ludzie w tej szkole? Oni prosz państwa, przed szkołą zasadzili sad! Nie zrzędzili, że owady, że liście, że owoce... Mają piękny owocowy sad na przeciwko głównego wejścia. Ten sad daje cień, oddziela szkołę od drogi, a przy okazji daje to, do czego nawołuje się dzieciaki - owoce. Można? Można! Nie tylko sad posadzili zresztą, bo wokół szkoły sadzą wiele drzew, takich zwykłych, liściastych, nie ozdobnych iglaczków. I ojeju, daje się żyć jesienią wśród liści! 

Ale znam tez takie działania (nie od nich), że drzewa owocowe, niechby piękne i stare i owocujące nadal, zawadzają. Że trzeba je wyciąć i zrobić z terenu patelnię, na której na pewno z zachwytem będą się prażyć matki z dziećmi w wózkach, młodsza dzieciarnia i starsi ludzie. A dni mamy upalne. Świetnie będzie też wystawić się z przyjemnością na spaliny i kurz z pobliskiej ulicy. 

Pewnie, łatwo jest wyciąć drzewo, łatwo tez kogoś skrzywdzić, łatwo dokuczyć (wiele rzeczy jest łatwych, co nie znaczy, ze są mądre i dobre). 

Życzę Państwu obcowania z takimi ludźmi jak w Juchnowcu Górnym. Ludzi w wyobraźnią, mądrością, rozsądkiem i rozumieniem, że czynienie wokół siebie pustyni i ozdabianie ich według pomysłu rodem z amerykańskich sitcomów, czy reklam, to nie jest prawdziwe piękno, tylko zwykły mało użyteczny, a  wręcz szkodliwy plastik. Życzę Państwu mądrych, dobrych i światłych ludzi wokół. Sobie też.

*

a z poleceń jeszcze, to wspaniała książka, którą dostałam w podarze od przyjaciela, który jest poetą, historykiem i rzymskim cesarzem w jednym.

Peter Wohlleben, Sekretne życie drzew, tłum. Ewa Kochanowska

Autor jest lesnikiem, który porzucił tradycyjna gospodarkę leśną na rzecz zrównoważonej i pełnej szacunku dla lasu (znalazł światłych ludzi na swoim terenie i prowadzi gospodarkę leśną w niewielkiej gminie w niemieckich Górach Łupkowych). Opierając się o najnowsze badania naukowe opowiada o zaskakującym życiu drzew. Właściwie mówi to, o czym jako biolog wiedziałam lub jako człowiek przeczuwałam, co wielu z nas przeczuwało, że drzewo to nie jest bezmyślny kloc, którego przeznaczeniem jest stać się zapałkami, czy dechą. Las to superorganizm drzewa czują, planują, dzielą się informacjami i substancjami, walczą o zdrowie i życie, uczą...

Sądzę, że każdy człowiek powinien przeczytać tę książkę i zdać sprawę z tego, że pozbawiając nasz świat drzew, pozbawiamy się niezmierzonej ilości dobroci, z której na co dzień nie zdajemy sobie sprawy. I moglibyśmy się wiele jeszcze od tych drzew nauczyć:

"A zatem każde drzewo jest cenne dla społeczności i zasługuje na jak najdłuższe utrzymywanie przy życiu. Z tego powodu nawet chore okazy zyskują wsparcie i zaopatrzenie w składniki pokarmowe, póki nie wyzdrowieją. Następnym razem sytuacja może się przecież odwrócić i pomocy będzie potrzebować drzewo dziś świadczące wsparcie."

 ( Peter Wohlleben, Sekretne życie drzew, tłum. Ewa Kochanowska)

Robimy tak? My, ludzie?

soczyste mągo

na przekór zimie, którą lubię i któremu to lubieniu mam zamiar dać wyraz wkrótce (ach te pobożne zamiary i nadzieje vel namiary i złodzieje), no więc może nie na przekór, a nad wyraz z szacunkiem do zimy, wyhodowałam sobie z pestki mango. i choć zajęło mi to trzy lata, nie że to jedno mango, tylko tyle czasu zajęły mi przygotowywania  (trening wysokościowy, siłowy, wytrzymałościowy, próby ze sprzętem, szukanie sponsorów, układanie psów zaprzęgowych do snu i takie tam/ a tak naprawdę wyjęcie sryliona pestek ze sryliona mango, wyszorowanie tychże pestek, wysuszenie tychże pestek na wiór i zgromadzenie tychże pestek na półce w komórce), więc choć zajęło mi to trzy lata, ku uciesze gawiedzi i tej części mej familii, która złożona jest z podłych niedowiarków i prześmiewczych grzeszników, mango któregoś* dnia wyrosło. nadmieniam, że wykorzystałam całkiem nowe mango i całkiem nową zupełnie niewysuszoną, ale równie wyszorowaną pestkę. voila! 

a druga pestka już się zbiera do wystrzału. 

wyhodowałam też zupełnie od niechcenia, pogwizdując i kiwając palcem w  bucie (pogwizdywałam ustami, nie palcem, rzecz jasna) papryczkę cayenne w doniczce u storczyka, a od lat 34 rośnie mi pięknie drzewko pomarańczowe również z pestki wyrosłe. i kto jest wielkim ogrodnikiem, ha!?

 *czyli w czasie świątecznym, błogosławione niech będą cuda i dziwy na tej sponiewieranej zębem czasu ziemi!

Ps: miałam też kiedyś ananasa wyhodowanego z kity ananasa, ale coś go wżarło w końcu.
Ps 2: sadzę imbir